Cuộc chiến thương mại toàn cầu leo thang gây ra nỗi sợ hãi trên thị trường, chỉ số VIX tăng vọt lên mức cao kỷ lục
Năm 2025, cuộc chiến thương mại toàn cầu leo thang mạnh mẽ. Một chính phủ tuyên bố áp thuế tối thiểu 10% đối với hàng hóa từ hầu hết các quốc gia, và áp thuế cao hơn đối với khoảng 60 quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất. Biện pháp này đã gây ra sự hoảng loạn trên thị trường toàn cầu, với những lý do chính bao gồm:
Việc tăng thuế quan đã làm tăng chi phí doanh nghiệp, thu hẹp kỳ vọng lợi nhuận
Đã làm rối loạn chuỗi cung ứng toàn cầu, gia tăng sự không chắc chắn kinh tế
Có thể gây ra thuế quan trả đũa từ các quốc gia khác, mở rộng rủi ro chiến tranh thương mại
Trong môi trường này, xu hướng hành vi của các nhà tham gia thị trường vốn:
Giảm tỷ lệ phân bổ vào tài sản rủi ro (như cổ phiếu, tiền điện tử)
Tăng cường phân bổ tài sản phòng ngừa rủi ro (như vàng, đô la Mỹ, yen Nhật)
Tăng cường kỳ vọng về sự biến động của thị trường, dẫn đến chỉ số VIX tăng vọt
Phản ứng dây chuyền của chính sách thuế quan đã dẫn đến sự gia tăng chi phí, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, tăng nguy cơ trả đũa, giảm ý định đầu tư và dòng vốn trú ẩn, cuối cùng gây ra sự hoảng loạn trên thị trường.
Chỉ số sợ hãi VIX đã tăng vọt lên 60 vào ngày 7 tháng 4, mức này hiếm khi xuất hiện trong lịch sử. Trong quá khứ, chỉ có ba lần xảy ra tình huống tương tự, lần gần nhất là vào ngày 5 tháng 8 năm 2024, và lần đầu tiên là trong thời kỳ đại dịch COVID-19 năm 2020.
Chỉ số VIX hiện đang ở mức cực đoan trong lịch sử. Trong tình huống này, chúng ta có thể sử dụng chỉ số VIX để dự đoán xu hướng thị trường như thế nào?
Giới thiệu về chỉ số VIX
Chỉ số VIX được tính toán dựa trên giá quyền chọn của chỉ số S&P 500, phản ánh độ biến động dự kiến của thị trường trong 30 ngày tới, được coi là chỉ số quan trọng để đo lường sự không chắc chắn và tâm lý hoảng loạn của thị trường.
Nói một cách ngắn gọn, chỉ số VIX càng cao, cho thấy thị trường kỳ vọng sự biến động trong tương lai càng mạnh mẽ, tâm lý hoảng loạn càng mạnh; chỉ số VIX càng thấp, thì cho thấy thị trường tương đối bình tĩnh, sự tự tin cao hơn. Kinh nghiệm lịch sử cho thấy chỉ số VIX thường tăng vọt khi thị trường chứng khoán giảm mạnh, và giảm khi thị trường chứng khoán tăng lên và ổn định. Do mối quan hệ ngược chiều này với thị trường chứng khoán, VIX cũng được gọi là "chỉ số hoảng loạn" hoặc nhiệt kế cảm xúc của thị trường.
Chỉ số VIX nằm trong khoảng bình thường từ 15-20; khi vượt quá 25 thì cho thấy thị trường bắt đầu xuất hiện sự hoảng loạn rõ rệt; vượt quá 35 thì đi vào trạng thái hoảng loạn cực độ. Trong các sự kiện khủng hoảng cực đoan (như khủng hoảng tài chính hoặc bùng phát dịch bệnh), chỉ số VIX thậm chí có thể vượt quá 50, phản ánh cảm xúc phòng ngừa cực đoan của thị trường. Do đó, thông qua việc quan sát sự biến động của chỉ số VIX, các nhà đầu tư có thể nhìn nhận sức mạnh của cảm xúc phòng ngừa hiện tại trên thị trường, làm cơ sở tham khảo để điều chỉnh chiến lược đầu tư.
Khu vực hoảng loạn biến động cao: VIX ≥ 30
Khi chỉ số VIX tăng lên trên 30, điều này thường có nghĩa là thị trường đang ở giai đoạn sợ hãi hoặc hoảng loạn cao độ. Tình huống này thường đi kèm với sự sụt giảm mạnh của thị trường chứng khoán, nhưng dữ liệu lịch sử cho thấy, sau cơn hoảng loạn cực đoan, thị trường thường xuất hiện sự phục hồi.
Trong khoảng thời gian từ 2018 đến 2024, có khoảng hơn mười lần sự kiện VIX đóng cửa lần đầu tiên vượt quá 30, bao gồm các trường hợp điển hình như cơn bão biến động vào tháng 2 năm 2018, đợt bán tháo trước Giáng sinh vào tháng 12 năm 2018, nỗi sợ hãi do dịch bệnh vào tháng 2-3 năm 2020, cơn bão của nhà đầu tư nhỏ lẻ vào đầu năm 2021, và các cuộc xung đột địa chính trị và tăng lãi suất vào đầu năm 2022.
Thống kê cho thấy, trong vòng 7 ngày sau khi xảy ra các sự kiện hoảng loạn này, chỉ số S&P 500 trung bình tăng khoảng 1,4%, và có khoảng 73% xác suất sẽ tăng trong 7 ngày sau sự kiện. Điều này cho thấy khi VIX tăng vọt lên trên 30 (khu vực hoảng loạn), thì trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán thường xuất hiện sự phục hồi kỹ thuật.
Bitcoin có xu hướng phục hồi mạnh mẽ sau khi trải qua sự hoảng loạn cực độ. Các thống kê ước tính rằng tỷ lệ tăng trung bình trong 7 ngày của Bitcoin vào khoảng 10%, với tỷ lệ thắng khoảng 75-80%. Ví dụ, vào tháng 2 năm 2022, khi chỉ số VIX vượt qua 30 do khủng hoảng địa chính trị, Bitcoin đã tăng vọt hơn 20% trong tuần tiếp theo, cho thấy hiện tượng phục hồi tương tự như sự giảm bớt tâm lý tìm nơi trú ẩn trên thị trường chứng khoán.
Đỉnh điểm hoảng loạn cực đoan: VIX ≥ 40
Khi tiêu chuẩn được nâng cao hơn nữa lên VIX ≥ 40 (cực kỳ hoảng loạn), các sự kiện đủ điều kiện trong khoảng thời gian từ 2018 đến 2024 là rất hiếm, thực tế chỉ có ngày 5 tháng 2 năm 2018, cũng như sự sụt giảm vào ngày 28 tháng 2 năm 2020 do đại dịch gây ra đã khiến VIX đóng cửa vượt qua 40 (lần đầu tiên sau bốn năm), sau đó VIX đã một lần đạt đỉnh lịch sử 82 điểm vào tháng 3.
Do vì mẫu số rất ít, kết quả thống kê chỉ có tính chất tham khảo: Sau sự kiện vào năm 2020, chỉ số S&P 500 đã tăng nhẹ khoảng 0,6% trong vòng 7 ngày (thị trường rung lắc mạnh trong tuần đó nhưng có chút phục hồi kỹ thuật), trong khi Bitcoin đã tăng khoảng 7%. Về tỷ lệ thắng, cả hai đều là 100%, nhưng chỉ do sự tăng giá từ một sự kiện đơn lẻ (không đại diện cho việc tương lai trong tình huống tương tự sẽ đảm bảo tăng giá). Nhìn chung, khi VIX đạt mức cực đoan lịch sử trên 40, thường có nghĩa là thị trường đang chịu áp lực bán cực độ gần đạt đỉnh, sau đó có khả năng xuất hiện cơ hội phục hồi ngắn hạn tương đối cao, từ góc độ chu kỳ lớn thường là điểm thấp tương đối.
Vào ngày 5 tháng 2 năm 2018, chỉ số VIX đã tăng vọt hơn 100% lên gần 50 trong phiên giao dịch, trong khi chỉ số S&P 500 chỉ tăng 0,28% sau một tuần, không có sự tăng giá đáng kể. Tuy nhiên, Bitcoin đã giảm mạnh 16% xuống khoảng 6.900 USD vào ngày hôm đó, và sau hai tuần đã hồi phục lên hơn 11.000 USD, cho thấy động lực hồi phục mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong bối cảnh lúc đó, sự tương quan giữa Bitcoin và các tài sản truyền thống không cao, vì vậy việc sử dụng VIX để dự đoán xu hướng của Bitcoin không hoàn toàn phù hợp.
Vào giữa tháng 3 năm 2020, khi chỉ số VIX đạt đỉnh 82, chỉ số S&P 500 đã chạm đáy vào ngày 23 tháng 3 và phục hồi hơn 10% trong vòng một tuần, trong khi Bitcoin cũng tăng vọt khoảng 30% từ dưới 4.000 USD.
Mặc dù việc thống kê cho thấy hiệu suất ngắn hạn sau khi có sự hoảng loạn cực đoan thường có xu hướng tích cực, nhưng mẫu dữ liệu hạn chế đồng nghĩa với việc có sự không chắc chắn cao. Hơn nữa, vào thời điểm đó, sự liên kết giữa Bitcoin và thị trường chứng khoán Mỹ không cao như hiện nay. Trong thực tế, VIX vượt quá 40 thường là tín hiệu xác nhận rằng thị trường đang ở trạng thái hoảng loạn cực đoan, và xu hướng trong tương lai vẫn cần được đánh giá dựa trên thông tin cơ bản.
Khoảng dao động thấp: VIX ≤ 15
Khi chỉ số VIX giảm xuống dưới 15, thường đại diện cho thị trường ở trạng thái tương đối bình tĩnh. Tâm lý nhà đầu tư khá lạc quan, nhu cầu phòng ngừa thấp. Nhưng vào thời điểm này, xu hướng tiếp theo không rõ ràng như khi VIX cao:
Giữa năm 2018-2024, chỉ số VIX đã nhiều lần giảm xuống dưới 15, chẳng hạn như vào đầu năm 2019 sau đợt phục hồi mạnh mẽ của thị trường chứng khoán, vào cuối năm 2019 trong giai đoạn thị trường ổn định, trong thời gian tăng trưởng của thị trường chứng khoán giữa năm 2021 và giữa năm 2023. Trong những giai đoạn này, độ biến động của thị trường ở mức thấp lịch sử.
Trong vòng 7 ngày sau điểm sự kiện khi VIX cực thấp, tỷ suất lợi nhuận trung bình của chỉ số S&P 500 khoảng +0,8%, tỷ lệ thắng khoảng 60-75%. Nói chung, trong môi trường biến động thấp, chỉ số chứng khoán thường duy trì xu hướng tăng chậm hoặc dao động nhẹ. Ví dụ, trong tuần sau khi VIX giảm xuống dưới 15 vào tháng 10 năm 2019, chỉ số S&P 500 giữ ổn định và tăng nhẹ lên mức cao mới; vào tháng 7 năm 2023, khi VIX ở khoảng 13, chỉ số tiếp tục tăng nhẹ khoảng 2% trong tuần tiếp theo. Điều này cho thấy VIX thấp không nhất thiết dẫn đến điều chỉnh ngay lập tức, thị trường có thể tiếp tục duy trì xu hướng tăng trong một thời gian. Tuy nhiên, cần cảnh giác rằng biến động cực thấp thường ngụ ý sự tự mãn của thị trường, và khi gặp phải thông tin tiêu cực đột xuất, biến động và mức giảm có thể tăng lên đáng kể.
Giá Bitcoin trong giai đoạn VIX thấp thiếu định hướng rõ ràng. Thống kê cho thấy tỷ lệ tăng trung bình 7 ngày chỉ khoảng +2%, tỷ lệ thắng trong tăng giá khoảng 60%. Đôi khi, giai đoạn bình lặng với VIX thấp lại trùng với giai đoạn thị trường bò của Bitcoin; nhưng cũng có lúc trong giai đoạn VIX thấp, Bitcoin lại diễn ra điều chỉnh. Vì vậy, giá trị tham khảo của VIX đối với dự đoán xu hướng tiếp theo của Bitcoin không rõ ràng, cần phải kết hợp với tâm lý vốn và chu kỳ của chính thị trường tiền điện tử.
Xét tổng thể, khi VIX dưới 15, chỉ số S&P 500 thường tiếp tục xu hướng hiện có (trong hầu hết trường hợp là tăng trưởng chậm), nhưng mức tăng và tỷ lệ thắng đều rõ ràng thấp hơn so với sự phục hồi sau lo sợ. Trong khi đó, Bitcoin trong môi trường này thiếu một mô hình phản ứng đồng nhất, cho thấy sự biến động thấp của thị trường truyền thống không nhất thiết có nghĩa là thị trường tiền điện tử đồng bộ.
Kết luận: Rủi ro và cơ hội song hành
Khi VIX tăng vọt lên khoảng 30-40, có thể có rủi ro ngắn hạn, nhưng cũng tiềm ẩn cơ hội đảo chiều. Bitcoin thường giảm đồng thời trong đợt bán tháo hoảng loạn, nhưng khi tâm lý hoảng loạn dịu lại, những vị thế bán quá mức dễ dàng kích hoạt sự phục hồi kỹ thuật mạnh mẽ. Nếu quan sát thấy VIX bắt đầu đạt đỉnh và giảm xuống (từ 35 từ từ trở lại dưới 30), có thể là thời điểm tiềm năng để mua Bitcoin ngắn hạn. Nhưng cần phải đánh giá mức độ nghiêm trọng của sự kiện đó, nếu là sự bùng nổ rủi ro tài chính lớn, thị trường có thể tiếp tục giảm sâu hơn.
Khi VIX ≥ 40, điều này đại diện cho việc thị trường rơi vào tình trạng hoảng loạn cực độ, bao gồm khả năng cạn kiệt thanh khoản, rút vốn lớn. Tỷ lệ giảm mạnh của Bitcoin trong ngắn hạn là rất cao, nhưng thường sau một hai tuần, nếu nỗi sợ hãi có chút giảm bớt, dự đoán mức phục hồi của Bitcoin cũng sẽ tương đối đáng kể. Trong môi trường này, các nhà đầu tư lướt sóng nên duy trì quản lý rủi ro cao độ và tuân thủ chặt chẽ lệnh cắt lỗ, vì "liếm máu trên lưỡi dao" trong khi lợi nhuận và rủi ro luôn song hành. Nhìn từ chu kỳ lớn hơn, đây thường là điểm thấp tương đối.
Khi VIX ≤ 15, thị trường thường ở trạng thái tự nhiên. Việc Bitcoin có tăng hay không thường phụ thuộc vào chu kỳ của thị trường tiền điện tử, tình hình tài chính hoặc xu hướng kỹ thuật. Trong môi trường quá yên tĩnh, cần chú ý đến khả năng xảy ra các biến cố bất ngờ hoặc sự kiện thiên nga đen, VIX có thể tăng nhanh chóng và Bitcoin cũng có thể theo đó điều chỉnh. Có thể xem xét giữ lại một phần tiền mặt/coin ổn định trong thời gian này như một biện pháp chuẩn bị, luôn chú ý đến xu hướng rủi ro.
VIX trong khu vực giữa 15-30 thường được coi là "biên độ dao động bình thường". Bitcoin cũng sẽ chịu ảnh hưởng từ chu kỳ tiền điện tử và tình hình tài chính vĩ mô, lúc này VIX có thể được xem như một chỉ báo hỗ trợ. Nếu VIX tăng từ 20 lên gần 30, điều này cho thấy sự hoảng loạn đang gia tăng, cần phải phòng ngừa rủi ro một cách hợp lý; ngược lại, nếu VIX từ 25 từ từ giảm xuống dưới 20, điều này cho thấy sự hoảng loạn đang giảm bớt, Bitcoin có thể tương đối ổn định.
Vào thời điểm hiện tại, chỉ số VIX đang ở mức 50, đối mặt với sự không chắc chắn trong chính sách thương mại, tâm lý thị trường vẫn đang ở trạng thái hoảng loạn cực độ, tuy nhiên, thị trường thường nảy sinh trong tuyệt vọng.
Trong thời gian đại dịch năm 2020, VIX đã vượt qua 80, lúc đó chỉ số S&P 500 khoảng 2300 điểm, ngay cả khi gần đây đã giảm do hoảng loạn, chỉ số S&P 500 vẫn ở gần 5000 điểm, đã đạt được hơn 100% tỷ suất lợi nhuận trong vòng năm năm. Trong cùng thời gian, Bitcoin lại đang ở điểm mua lý tưởng, chỉ ở mức 4800 USD, trong khi đỉnh cao của đợt thị trường bò này đạt 110.000 USD, tăng gần 25 lần.
Mỗi lần sụt giảm lớn thường đi kèm với việc định giá lại thị trường và dòng chảy vốn, sự hỗn loạn có thể là một bậc thang, liệu có thể tận dụng điều này để leo lên cao hơn, đó mới là vấn đề then chốt trong giai đoạn này.
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
6 thích
Phần thưởng
6
4
Chia sẻ
Bình luận
0/400
TheMemefather
· 10giờ trước
Vàng tôi tích trữ sắp To da moon rồi
Xem bản gốcTrả lời0
GasGrillMaster
· 10giờ trước
Chơi chết những con chó kinh doanh chênh lệch giá đi~
Xem bản gốcTrả lời0
MEVHunter
· 10giờ trước
Tỷ lệ cược đều đã được đặt ra rồi, không vào một đợt Kinh doanh chênh lệch giá thì có đáng với bản thân không? Chỉ có thị trường mới có MEV, các anh em ơi.
Xem bản gốcTrả lời0
ProposalManiac
· 10giờ trước
Lịch sử luôn lặp lại, đó là chiêu cũ, dù sao thì cổ phiếu công nghệ lại bị dính đạn.
Chỉ số VIX tăng vọt lên 60, chiến tranh thương mại leo thang gây ra sự hoảng loạn trên thị trường toàn cầu.
Cuộc chiến thương mại toàn cầu leo thang gây ra nỗi sợ hãi trên thị trường, chỉ số VIX tăng vọt lên mức cao kỷ lục
Năm 2025, cuộc chiến thương mại toàn cầu leo thang mạnh mẽ. Một chính phủ tuyên bố áp thuế tối thiểu 10% đối với hàng hóa từ hầu hết các quốc gia, và áp thuế cao hơn đối với khoảng 60 quốc gia có thâm hụt thương mại lớn nhất. Biện pháp này đã gây ra sự hoảng loạn trên thị trường toàn cầu, với những lý do chính bao gồm:
Trong môi trường này, xu hướng hành vi của các nhà tham gia thị trường vốn:
Phản ứng dây chuyền của chính sách thuế quan đã dẫn đến sự gia tăng chi phí, làm gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, tăng nguy cơ trả đũa, giảm ý định đầu tư và dòng vốn trú ẩn, cuối cùng gây ra sự hoảng loạn trên thị trường.
Chỉ số sợ hãi VIX đã tăng vọt lên 60 vào ngày 7 tháng 4, mức này hiếm khi xuất hiện trong lịch sử. Trong quá khứ, chỉ có ba lần xảy ra tình huống tương tự, lần gần nhất là vào ngày 5 tháng 8 năm 2024, và lần đầu tiên là trong thời kỳ đại dịch COVID-19 năm 2020.
Chỉ số VIX hiện đang ở mức cực đoan trong lịch sử. Trong tình huống này, chúng ta có thể sử dụng chỉ số VIX để dự đoán xu hướng thị trường như thế nào?
Giới thiệu về chỉ số VIX
Chỉ số VIX được tính toán dựa trên giá quyền chọn của chỉ số S&P 500, phản ánh độ biến động dự kiến của thị trường trong 30 ngày tới, được coi là chỉ số quan trọng để đo lường sự không chắc chắn và tâm lý hoảng loạn của thị trường.
Nói một cách ngắn gọn, chỉ số VIX càng cao, cho thấy thị trường kỳ vọng sự biến động trong tương lai càng mạnh mẽ, tâm lý hoảng loạn càng mạnh; chỉ số VIX càng thấp, thì cho thấy thị trường tương đối bình tĩnh, sự tự tin cao hơn. Kinh nghiệm lịch sử cho thấy chỉ số VIX thường tăng vọt khi thị trường chứng khoán giảm mạnh, và giảm khi thị trường chứng khoán tăng lên và ổn định. Do mối quan hệ ngược chiều này với thị trường chứng khoán, VIX cũng được gọi là "chỉ số hoảng loạn" hoặc nhiệt kế cảm xúc của thị trường.
Chỉ số VIX nằm trong khoảng bình thường từ 15-20; khi vượt quá 25 thì cho thấy thị trường bắt đầu xuất hiện sự hoảng loạn rõ rệt; vượt quá 35 thì đi vào trạng thái hoảng loạn cực độ. Trong các sự kiện khủng hoảng cực đoan (như khủng hoảng tài chính hoặc bùng phát dịch bệnh), chỉ số VIX thậm chí có thể vượt quá 50, phản ánh cảm xúc phòng ngừa cực đoan của thị trường. Do đó, thông qua việc quan sát sự biến động của chỉ số VIX, các nhà đầu tư có thể nhìn nhận sức mạnh của cảm xúc phòng ngừa hiện tại trên thị trường, làm cơ sở tham khảo để điều chỉnh chiến lược đầu tư.
Khu vực hoảng loạn biến động cao: VIX ≥ 30
Khi chỉ số VIX tăng lên trên 30, điều này thường có nghĩa là thị trường đang ở giai đoạn sợ hãi hoặc hoảng loạn cao độ. Tình huống này thường đi kèm với sự sụt giảm mạnh của thị trường chứng khoán, nhưng dữ liệu lịch sử cho thấy, sau cơn hoảng loạn cực đoan, thị trường thường xuất hiện sự phục hồi.
Trong khoảng thời gian từ 2018 đến 2024, có khoảng hơn mười lần sự kiện VIX đóng cửa lần đầu tiên vượt quá 30, bao gồm các trường hợp điển hình như cơn bão biến động vào tháng 2 năm 2018, đợt bán tháo trước Giáng sinh vào tháng 12 năm 2018, nỗi sợ hãi do dịch bệnh vào tháng 2-3 năm 2020, cơn bão của nhà đầu tư nhỏ lẻ vào đầu năm 2021, và các cuộc xung đột địa chính trị và tăng lãi suất vào đầu năm 2022.
Thống kê cho thấy, trong vòng 7 ngày sau khi xảy ra các sự kiện hoảng loạn này, chỉ số S&P 500 trung bình tăng khoảng 1,4%, và có khoảng 73% xác suất sẽ tăng trong 7 ngày sau sự kiện. Điều này cho thấy khi VIX tăng vọt lên trên 30 (khu vực hoảng loạn), thì trong ngắn hạn, thị trường chứng khoán thường xuất hiện sự phục hồi kỹ thuật.
Bitcoin có xu hướng phục hồi mạnh mẽ sau khi trải qua sự hoảng loạn cực độ. Các thống kê ước tính rằng tỷ lệ tăng trung bình trong 7 ngày của Bitcoin vào khoảng 10%, với tỷ lệ thắng khoảng 75-80%. Ví dụ, vào tháng 2 năm 2022, khi chỉ số VIX vượt qua 30 do khủng hoảng địa chính trị, Bitcoin đã tăng vọt hơn 20% trong tuần tiếp theo, cho thấy hiện tượng phục hồi tương tự như sự giảm bớt tâm lý tìm nơi trú ẩn trên thị trường chứng khoán.
Đỉnh điểm hoảng loạn cực đoan: VIX ≥ 40
Khi tiêu chuẩn được nâng cao hơn nữa lên VIX ≥ 40 (cực kỳ hoảng loạn), các sự kiện đủ điều kiện trong khoảng thời gian từ 2018 đến 2024 là rất hiếm, thực tế chỉ có ngày 5 tháng 2 năm 2018, cũng như sự sụt giảm vào ngày 28 tháng 2 năm 2020 do đại dịch gây ra đã khiến VIX đóng cửa vượt qua 40 (lần đầu tiên sau bốn năm), sau đó VIX đã một lần đạt đỉnh lịch sử 82 điểm vào tháng 3.
Do vì mẫu số rất ít, kết quả thống kê chỉ có tính chất tham khảo: Sau sự kiện vào năm 2020, chỉ số S&P 500 đã tăng nhẹ khoảng 0,6% trong vòng 7 ngày (thị trường rung lắc mạnh trong tuần đó nhưng có chút phục hồi kỹ thuật), trong khi Bitcoin đã tăng khoảng 7%. Về tỷ lệ thắng, cả hai đều là 100%, nhưng chỉ do sự tăng giá từ một sự kiện đơn lẻ (không đại diện cho việc tương lai trong tình huống tương tự sẽ đảm bảo tăng giá). Nhìn chung, khi VIX đạt mức cực đoan lịch sử trên 40, thường có nghĩa là thị trường đang chịu áp lực bán cực độ gần đạt đỉnh, sau đó có khả năng xuất hiện cơ hội phục hồi ngắn hạn tương đối cao, từ góc độ chu kỳ lớn thường là điểm thấp tương đối.
Vào ngày 5 tháng 2 năm 2018, chỉ số VIX đã tăng vọt hơn 100% lên gần 50 trong phiên giao dịch, trong khi chỉ số S&P 500 chỉ tăng 0,28% sau một tuần, không có sự tăng giá đáng kể. Tuy nhiên, Bitcoin đã giảm mạnh 16% xuống khoảng 6.900 USD vào ngày hôm đó, và sau hai tuần đã hồi phục lên hơn 11.000 USD, cho thấy động lực hồi phục mạnh mẽ. Tuy nhiên, trong bối cảnh lúc đó, sự tương quan giữa Bitcoin và các tài sản truyền thống không cao, vì vậy việc sử dụng VIX để dự đoán xu hướng của Bitcoin không hoàn toàn phù hợp.
Vào giữa tháng 3 năm 2020, khi chỉ số VIX đạt đỉnh 82, chỉ số S&P 500 đã chạm đáy vào ngày 23 tháng 3 và phục hồi hơn 10% trong vòng một tuần, trong khi Bitcoin cũng tăng vọt khoảng 30% từ dưới 4.000 USD.
Mặc dù việc thống kê cho thấy hiệu suất ngắn hạn sau khi có sự hoảng loạn cực đoan thường có xu hướng tích cực, nhưng mẫu dữ liệu hạn chế đồng nghĩa với việc có sự không chắc chắn cao. Hơn nữa, vào thời điểm đó, sự liên kết giữa Bitcoin và thị trường chứng khoán Mỹ không cao như hiện nay. Trong thực tế, VIX vượt quá 40 thường là tín hiệu xác nhận rằng thị trường đang ở trạng thái hoảng loạn cực đoan, và xu hướng trong tương lai vẫn cần được đánh giá dựa trên thông tin cơ bản.
Khoảng dao động thấp: VIX ≤ 15
Khi chỉ số VIX giảm xuống dưới 15, thường đại diện cho thị trường ở trạng thái tương đối bình tĩnh. Tâm lý nhà đầu tư khá lạc quan, nhu cầu phòng ngừa thấp. Nhưng vào thời điểm này, xu hướng tiếp theo không rõ ràng như khi VIX cao:
Giữa năm 2018-2024, chỉ số VIX đã nhiều lần giảm xuống dưới 15, chẳng hạn như vào đầu năm 2019 sau đợt phục hồi mạnh mẽ của thị trường chứng khoán, vào cuối năm 2019 trong giai đoạn thị trường ổn định, trong thời gian tăng trưởng của thị trường chứng khoán giữa năm 2021 và giữa năm 2023. Trong những giai đoạn này, độ biến động của thị trường ở mức thấp lịch sử.
Trong vòng 7 ngày sau điểm sự kiện khi VIX cực thấp, tỷ suất lợi nhuận trung bình của chỉ số S&P 500 khoảng +0,8%, tỷ lệ thắng khoảng 60-75%. Nói chung, trong môi trường biến động thấp, chỉ số chứng khoán thường duy trì xu hướng tăng chậm hoặc dao động nhẹ. Ví dụ, trong tuần sau khi VIX giảm xuống dưới 15 vào tháng 10 năm 2019, chỉ số S&P 500 giữ ổn định và tăng nhẹ lên mức cao mới; vào tháng 7 năm 2023, khi VIX ở khoảng 13, chỉ số tiếp tục tăng nhẹ khoảng 2% trong tuần tiếp theo. Điều này cho thấy VIX thấp không nhất thiết dẫn đến điều chỉnh ngay lập tức, thị trường có thể tiếp tục duy trì xu hướng tăng trong một thời gian. Tuy nhiên, cần cảnh giác rằng biến động cực thấp thường ngụ ý sự tự mãn của thị trường, và khi gặp phải thông tin tiêu cực đột xuất, biến động và mức giảm có thể tăng lên đáng kể.
Giá Bitcoin trong giai đoạn VIX thấp thiếu định hướng rõ ràng. Thống kê cho thấy tỷ lệ tăng trung bình 7 ngày chỉ khoảng +2%, tỷ lệ thắng trong tăng giá khoảng 60%. Đôi khi, giai đoạn bình lặng với VIX thấp lại trùng với giai đoạn thị trường bò của Bitcoin; nhưng cũng có lúc trong giai đoạn VIX thấp, Bitcoin lại diễn ra điều chỉnh. Vì vậy, giá trị tham khảo của VIX đối với dự đoán xu hướng tiếp theo của Bitcoin không rõ ràng, cần phải kết hợp với tâm lý vốn và chu kỳ của chính thị trường tiền điện tử.
Xét tổng thể, khi VIX dưới 15, chỉ số S&P 500 thường tiếp tục xu hướng hiện có (trong hầu hết trường hợp là tăng trưởng chậm), nhưng mức tăng và tỷ lệ thắng đều rõ ràng thấp hơn so với sự phục hồi sau lo sợ. Trong khi đó, Bitcoin trong môi trường này thiếu một mô hình phản ứng đồng nhất, cho thấy sự biến động thấp của thị trường truyền thống không nhất thiết có nghĩa là thị trường tiền điện tử đồng bộ.
Kết luận: Rủi ro và cơ hội song hành
Khi VIX tăng vọt lên khoảng 30-40, có thể có rủi ro ngắn hạn, nhưng cũng tiềm ẩn cơ hội đảo chiều. Bitcoin thường giảm đồng thời trong đợt bán tháo hoảng loạn, nhưng khi tâm lý hoảng loạn dịu lại, những vị thế bán quá mức dễ dàng kích hoạt sự phục hồi kỹ thuật mạnh mẽ. Nếu quan sát thấy VIX bắt đầu đạt đỉnh và giảm xuống (từ 35 từ từ trở lại dưới 30), có thể là thời điểm tiềm năng để mua Bitcoin ngắn hạn. Nhưng cần phải đánh giá mức độ nghiêm trọng của sự kiện đó, nếu là sự bùng nổ rủi ro tài chính lớn, thị trường có thể tiếp tục giảm sâu hơn.
Khi VIX ≥ 40, điều này đại diện cho việc thị trường rơi vào tình trạng hoảng loạn cực độ, bao gồm khả năng cạn kiệt thanh khoản, rút vốn lớn. Tỷ lệ giảm mạnh của Bitcoin trong ngắn hạn là rất cao, nhưng thường sau một hai tuần, nếu nỗi sợ hãi có chút giảm bớt, dự đoán mức phục hồi của Bitcoin cũng sẽ tương đối đáng kể. Trong môi trường này, các nhà đầu tư lướt sóng nên duy trì quản lý rủi ro cao độ và tuân thủ chặt chẽ lệnh cắt lỗ, vì "liếm máu trên lưỡi dao" trong khi lợi nhuận và rủi ro luôn song hành. Nhìn từ chu kỳ lớn hơn, đây thường là điểm thấp tương đối.
Khi VIX ≤ 15, thị trường thường ở trạng thái tự nhiên. Việc Bitcoin có tăng hay không thường phụ thuộc vào chu kỳ của thị trường tiền điện tử, tình hình tài chính hoặc xu hướng kỹ thuật. Trong môi trường quá yên tĩnh, cần chú ý đến khả năng xảy ra các biến cố bất ngờ hoặc sự kiện thiên nga đen, VIX có thể tăng nhanh chóng và Bitcoin cũng có thể theo đó điều chỉnh. Có thể xem xét giữ lại một phần tiền mặt/coin ổn định trong thời gian này như một biện pháp chuẩn bị, luôn chú ý đến xu hướng rủi ro.
VIX trong khu vực giữa 15-30 thường được coi là "biên độ dao động bình thường". Bitcoin cũng sẽ chịu ảnh hưởng từ chu kỳ tiền điện tử và tình hình tài chính vĩ mô, lúc này VIX có thể được xem như một chỉ báo hỗ trợ. Nếu VIX tăng từ 20 lên gần 30, điều này cho thấy sự hoảng loạn đang gia tăng, cần phải phòng ngừa rủi ro một cách hợp lý; ngược lại, nếu VIX từ 25 từ từ giảm xuống dưới 20, điều này cho thấy sự hoảng loạn đang giảm bớt, Bitcoin có thể tương đối ổn định.
Vào thời điểm hiện tại, chỉ số VIX đang ở mức 50, đối mặt với sự không chắc chắn trong chính sách thương mại, tâm lý thị trường vẫn đang ở trạng thái hoảng loạn cực độ, tuy nhiên, thị trường thường nảy sinh trong tuyệt vọng.
Trong thời gian đại dịch năm 2020, VIX đã vượt qua 80, lúc đó chỉ số S&P 500 khoảng 2300 điểm, ngay cả khi gần đây đã giảm do hoảng loạn, chỉ số S&P 500 vẫn ở gần 5000 điểm, đã đạt được hơn 100% tỷ suất lợi nhuận trong vòng năm năm. Trong cùng thời gian, Bitcoin lại đang ở điểm mua lý tưởng, chỉ ở mức 4800 USD, trong khi đỉnh cao của đợt thị trường bò này đạt 110.000 USD, tăng gần 25 lần.
Mỗi lần sụt giảm lớn thường đi kèm với việc định giá lại thị trường và dòng chảy vốn, sự hỗn loạn có thể là một bậc thang, liệu có thể tận dụng điều này để leo lên cao hơn, đó mới là vấn đề then chốt trong giai đoạn này.